SAYFA 21 - 22
ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME
1-) Dil, Yazı dili
2-)D,Y
3-)D
4-)E
5-)B
6-)D
SAYFA 23 - 24
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
1-)A
2-)D
3-)A
4-)E
5-)A
6-)D
7-)C
8-)C
SAYFA 27
1. KÖKEN: soy, asıl.
3.kütüphanede kitaplar daha toplu, düzenli,herhangi bir kitap arandığında bulma kolaylığıolabileceği için sınıflandırılır.
4.dillerin hepsi ortak bir soya sahiptirve bu diller zaman içerisinde soylarından kopup kendi soylarını oluşturmaya başlar, akrabalıklar oluşur.
5.ortak dil ailesine mensup dillerin aynı yapıda olması gerekmez.çünkü diller sürekli yenilerme değişme içerisindedir, dil ailesinden kopabilir.
6.türk dili geni bir tarihe sahiptirve yenileşme içerisindeçeşitli kollara ayrılmıştırböylece daha geniş coğrafyalara ayrılmıştır.
SAYFA 29
1. ETKİNLİKTek Heceli Diller: Çince, Tibetçe ve Afrika dilleri.
Eklemeli diller: Türkçe, Moğolca ve Macarca.
Çekimli Diller: Arapça,İngilizce ve Fransızca.
SAYFA 30
ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME 1-)
…….Akraba diller ya da diller ailesi denir.
…….Hint-Avrupa
2-) Doğru
Yanlış, Çünkü çekimli dildir.
Yanlış, çünkü moğolcadır.
Yanlış, Çünkü Bantu dil ailesindendir.
3-)E
4-)C
5-)B
6-)E
7-)A
Sayfa 31
Hazırlık
1. türk diline bilimsel olarak yaklaşılması ve dilimizin kuralalrının bilimsel metodlarla net bir şekide ortaya konulması dilin kaynağı hakkında bilgi sahibi olmamız gerektiğini ifade etmek istemiştir.
2. 8 yy göktürk yazıtlarında geçmiştir.
3. kültürel ve sosyal gelişmeler
savaşlar ve göçler
4.dilde değişme:dilin zaman içinde sosyal kültürel ve siyasi nedenlerden dolayı değişim göstermesidir.
dilde gelişme:dilin özünden kopmadan doğal yollarla zaman içinde gelişmesidir.
dilde yozlaşma:dilin özünden uzaklaşması ve özelliklerini yitirmesidir.
sayfa 36
3. etkinlik
bilge kağan yazıtı - eski türkçe göktürk dönemi
altın yaruk - eski türkçe göktürk dönemi
divanü lügat-it-Türk - eski türkçe karahanlı dönemi
çalıkuşu - türkiye türkçesi
fuzuli divanı - osmanlı türkçesi
yunus emre divanı - eski anadolu türkçesi
muhakemetü’l-lügateyn - çağdaş
nutuk - türkiye türkçesi
devlet ana - türkiye türkçesi
Sayfa 38
ölçme değerlendirme
1.) göktürk
2.) doğru,doğru,-,yanlış
3.)e)karahanlı türkçesi
sayfa 39- 40 test
1-b
2-c
3-a
4-e
5-e
6-d
7-b
8-d
9-a
Sayfa 43
1.soru
üçüncü şahsın şiirinde noktalama işaretleri yok bu yüzden vurgu ve tonlamaya önem verilmez düz yazı gibi okunur ötekisinde ise vurgu ve tonlamya önem verilir çünkü nerde durup nerde sesimizi yükseltçeğimizi biliriz
2.soru
duraklama yerleri noktaların olduğu cümleler
3.soru
duraklamalar anlamı etkiler
Sayfa 45
1)perili köşk hikayesinde diyalog bölümleri farklı ses tonları ile söylenir.
2)farklı ses tonlarıyla ses tonları ile söylendikleri zaman değişlikler olur
3)arkasındaki:
parlıyordu=küçük ünlü uyumuna uymaz. ünlü daralması vardır.
gösterdiğim= yumuşama vardır.söyleyişiyi kolaylaştırır
tavuğu=küçük ünlü uyumunu bozar. yumuşama vardır söyleyişiyi kolaylaştırır
gözüyle=ünlü düşmesi,takılaşma,"y" kaynaştırma harfidir
hissetmeyince=ünsüz türemesi vardır söyleyişiyi kolaylaştırır.
hükmetmezdi=ünlü düşmesi vardır söyleyişiyi kolaylaştırır
görünüyor=büyük ünlü uyumuna ve küçük ünlü uyumuna uymaz !
Sayfa 47
5. etkinlik
Bir solukta okumaya çalıştığımız metinde noktalama işaretleri yok.Bu yüzden duraklamadan,vurguya dikkat etmeden okuyoruz. Bu da metinden hiç birşey anlamamamıza sebep oluyor.
Diğer metinde ise noktalama işaretleri var. Noktalama işaretlerine,vurguya,tonlamaya dikkat ettiğimiz için metin rahatlıkla anlaşılabiliyor.
6.etkinlik
noktalama işaretlerine ve anlama dikkat ederim
7. etkinlik
1. zorlaştırıyor
2. eder özellikle tutukluk kusuruna sahip olan kişilerde
3. evet çünkü okuması güçlü olmayan bir kişi ikinci okumada bazı boğumlama kusurlarını düzeltebilir
4. duraklardaki nefesi göstermektedir
4.Soru = O = yuvarlak-kalın-geniş
U =yuvarlak-kalın-dar
A =geniş-kalın-düz
Ö=yuvarlak-ince-geniş
E=düz-geniş-ince
I=kalın-dar-düz
İ=ince-dar-düz
ölçme değerlendirme
1.tonlama , durak
2.d/y
3.gi/yok/iz/tah/şak/dan/ba/du/şim/çık/lan/çü/miş/bak/bak/bek/daş/ten/yar
sayfa 48
anlama ve yorumlama
2)vurgu ve tonlamaya dikkkat etmeliyiz.kelimeleri doğru telaffuz etmeliyiz.
4) söyleyişi zorlandıran ses, ''koşullandırılmıştık''
SAYFA 49
12.ETKİNLİK
verdiğin budur gayretim
bundan başka uyamıyorsun doktor bey,
üç sepet yumurta sabah kahvaltım,
teker teker sayamıyorsun doktor bey
iki tabak pilav bir yanık ayran,
ister yağlı olsun isterse yayvan,
yanına kesiyorsun beş kilo soğan,
yiyosun yiyosun doyamıyorsun doktor bey.
AŞIK KARAMEHMET
Sayfa 49
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1)şiiri okurken sesin yükselip alçalmasına tonlama denir.
şiiri okurken nefes alıp verdiğimiz yere durak denir.
2)D,Y
3)yokmuş -muş açıkgöz -göz
izmir -iz aslanağzı -na
kütahya -ta gözlükçü -lük
uşak -şak incelmiş -miş
makedonya -don bakkal -kal
babaeski -ki kelebek -le
anadolu -do vatandaş -tan
şimdi -di gerçekten -ten
kapatıyordu -tıyordu
Sayfa 50
6.Soru
sert ünsüzler yumuşak ünsüzler
sürekli ünsüzler : f,h,s,ş ğ,l,m,n,r,v,y,z,g
süreksiz ünsüzler: ç,k,p,t b,c,d,g
sayfa 51
2. ETKİNLİK :
AİLE : Türkçe kelimelerde iki ünlü yan yana bulunmaz
MİLLET:Türkçe kelimelerde iki ünsüz yan yana bulunmaz
AD : -
SAAT : Türkçe kelimelerde iki ünlü yan yana bulunmaz
TREN :türkçe kelimelerin başında iki ünsüz yan yana bulunmaz
PLAN : '' '' '' ''
VİRAJ :türkçe kelimeler ''J'' harfi ile bitmez
JETON : türkçe kelimeler ''j'' harfi ile başlamaz
KATİP : türkçe kelimeler de ince ''A'' harfi yoktur
KAĞIT : türkçe kelimelerde ince ''A'' yoktur
3. ETKİNLİK
ÜNLÜ (HECE DÜŞMESİ) : İLERLE-
ÜNLÜ TÜREMESİ : azıcık
ÜNSÜZ YUMUŞAMASI : kaşığı
ÜNSÜZ TÜRMESİ : hakkı
ÜNLÜ DARALMASI : anlıyor
ÜNSÜZ DÜŞMESİ : yüksel-
ÜNSÜZ BENZEŞMESİ: sınıfça
sayfa 52
anlama yorumlama
1-çok, hanımeli çanakkale atatürk kelimelerinde ünlü uyumları aranmaz çnkü birleşik sözcüklerdir...
(2soru): elma: "e" ince sesli "a" kalın seslidir byk ünlü uyumuna uymaz... "ANNE" : "a" kalın sesli "e" ince sessli dir byk ünlü uymna uymz... çamur: "a"düz ünlüsünden snra "a,e,ı,i," düz ünlsnden bir tnesi gelir "u"yuvarlak ünlüsü gelmez tavuk:"a"düz ünlüsünden snra "a,e,ı,i" bir tanesi gelir "u" ünsüzü gelmez
3.sorunun cevabı
kalınlık incelik uyumu B.Ü.U=geliyor,gülerken,yarınki ,sabahleyin,ekşimtrak,turunçgil
sayfa 53 tablo;
Kelimeler------------- Ses olayı
Toprağa------- ünsüz yumuşaması
omzunda------ ünlü düşmesi
orağın--------- ünsüz yumuşaması
sarpça-------- ünsüz benzeşmesi
yurda-----------ünsüz yumuşaması
yükselen--------ünsüz düşmesi
kalbe------------ünsüz yumuşaması
sesizce----------ünsüz türemesi
alnına---------- ünlü düşmesi
tavrını---------- ünlü düşmesi
Sayfa 54 ve 55
1-
b,c,d,g,ğ ünsüz yumuşaması
p,ç,t,k " benzeşmesi
hece düşmesi " düşmesi
ünlü türemesi " türemesi
2-D,D,D,D,D
3-B 4C 5C 6A
Sayfa 55
Ölçme ve Değerlendirme
4. C)
5. C)Olayı ona da başdan sona anlat.
6. A)Elini hafifçe omzuma koydu, kulağıma eğildi.
7. Ünsüz yumuşaması
ölçme değerlendirme 8.soru tablo
1-b.ü.u uyuyor.............k.ü.u uyuyor
2-b.ü.u uyuyor.............k.ü.u uyuyor
3-b.ü.u uymuYOR..........k.ü.u uymuyor
4-b.ü.u uyuyor.............k.ü.u uymuyor
5-b.ü.u uymuyor...........k.ü.u uymuyor
6-b.ü.u uymuyor...........k.ü.u uymuyor
7-b.ü.u uyuyor.............k.ü.u uyuyor
8-b.ü.u uymuyor...........k.ü.u uymuyor
9-b.ü.u uyuyor.............k.ü.u uymuyor
10-b.ü.u uymuyor(-ken ekinden dolay).........k.ü.u uyuyor..!!
SAYFA 58:
5.ETKİNLİK:
yanlış yazılmış kelimeler-kelimelerin doğru yazımı-yazılış sebebi
- tv'de: TV de: tv büyük yazılır.
- baştanbaşa: baştan başa: ikilemeler ayrık yazılır.
- evde ki hesap: evdeki hesap: ek olan -ki bitişik yazılır.
- deniz altı(araç): denizaltı: birleşik yazılır.
- yaptıki: yaptı ki: bağlaç olan -ki ayrı yazılır.
- geldi: Geldi: cümledir. cümleler büyük harfle başlar.
- Ahmet bey: Ahmet Bey: özel isimlerden sonra gelen ünvanlar büyük harfle başlar.
- hiçmihiç: hiç mi hiç: -mi ayrı yazılır.
- gelmiyen: gelmeyen
- bir takım(insanlar): birtakım
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1- 1. boşluk: birleşik
2. boşluk: birleşik
2-D, Y, Y
3-D
4-E
5-D
6-B
7-E
8-kelimelerin doğru yazılmış halleri: burnuna, Kazakça, terk etmek, redetmek, anlayacak, büyükçek, Karabük'e 23'te
9-bağlaç olan -ki, ek olan -ki, ilgi eki olan -ki
SAYFA 62:
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1- 1.boşluk: üç nokta
2.boşluk: iki nokta
3.boşluk: -
4.boşluk: tırnak işareti
5.boşluk: parantez
2-D, D, Y, D
3-D
4-E
5-A
6-A
7-D
8-D
9-B
SAYFA 64-65
1. A
2. C
3. A
4. D
5. E
6. B
7. B
8. B
9. C
10. E
11. D
12. A
13. B
14. C
-ki, ek olan -ki, ilgi eki olan –ki
69 hazırlık
1 )kökler ağaçlar için önemli organlardır çünkü ağaçların hayat kaynağı can damarı kökleridir ağacın kökü kurursa ağaçta kurur
2)değiştirilirr örneğinn armut ağacınaa elma aşısı yapılırr genleriyle oynanılır elma meyve verir
3) kelimeler kök halinde bulunur veya köklere bazı eklerin eklenmesiyle oluşur
4)oluşurr
5)dildeki gelişme ve değişme dilin canlı bir varlık olmasının kanıtıdır
İnceleme
1) heves isim kök
bil fiil
göz isim
***** isim ve fiil
2)ser kök
gi yapım eki
le çekim eki
5)çiçek basit
ayırtılmış türemiş
doksan basit
2.Etkinlik
isimden isim yapan kitap-çı arka-daş
fiilden isim yapan kaç-ak uy-um
fiilden fiil yapan anla-t
isimden fiiil yapan baş-la
3.Etkinlik
sırayla yasıorum
doğru
göz
git
yarat
inan
ağla
yaş
dar
garip
tembel
süz
dinle
sözcüğün türetilen yeniş sözcükler arasında bir ilişki vardır çünkü kökün üstüne ekler eklenerek yapılır
etkinlik 4)
dil birimleri ekleri sözcüklere yeni anlam katar sözcük üretir
sayfa 71
6.etkinlik
basit kelimeler su,çabuk,adam,bardaklarıı,erkekler,kadıni ihtiyarı,kadına...türemiş kelimeler:boyacısı,satan,boyalı,şekerci,iziznli,saygılı,parl atıp,ıslanıca,boyama,işlem,tutku,
birleşik kelimeler:ayakkabı ,cumartesi
7. etkinlik
yapım eki almış kelimeler:ıslanınca,boyama,tutku,işlem,boyacı,izin li,şekerci,yenmiş,
çekim eki almış kelimeler:bardaklarını,erkekler,ihtiyarı,kadına,ış ıdı,askerler,ediyorlardı,kişileri
yapım-çekim eki almış kelime:durmadan,üstünde,işlemlerine
sayfa 76
1-Y,D,D
2-C
sayfa 77
3-B
4-B
5-kitab-ı ver:belirtme hali
kiatb-ı kaybolmuş:iyelik eki
gez-i güzeldi:fiilden isim yapan ek
okul-a gitti:yönelme hali
saat üçe beş kal-a geldi:zarf fiil eki
eli kan-a-dı:isimden fiil yapan ek
8-kiloca o….:bakımından anlamı
yürekler acısı…….:abartma anlamı
böyle çocukça……:benzerlik anlamı
dayımlar yaza…..:yok
sınıftaki Ali’ler……:aynı adı taşıyanlar
gelen misafirleri kapıda……:bulunma hali
gelen misafirleri ayakta……..:bulunma hali
bireden ayağa…….:ayrılma hali
senden iyi arkadaş…….:ayrılma hali
bence bu kazak……..:göre anlamı
küçükken sıkıntıdan…….:ayrılma hali
her taraf kağıttan…….:ayrılma hali
bir saat önce seni okulda………:bulunma hali
işe gitmek……….: yönelme hali
sayfa 77
3-B
4-B
5-kitab-ı ver:belirtme hali
kiatb-ı kaybolmuş:iyelik eki
gez-i güzeldi:fiilden isim yapan ek
okul-a gitti:yönelme hali
saat üçe beş kal-a geldi:zarf fiil eki
eli kan-a-dı:isimden fiil yapan ek
8-kiloca o....:bakımından anlamı
yürekler acısı.......:abartma anlamı
böyle çocukça......:benzerlik anlamı
dayımlar yaza.....:yok
sınıftaki Ali'ler......:aynı adı taşıyanlar
gelen misafirleri kapıda......:bulunma hali
gelen misafirleri ayakta........:bulunma hali
bireden ayağa.......:ayrılma hali
senden iyi arkadaş.......:ayrılma hali
bence bu kazak........:göre anlamı
küçükken sıkıntıdan.......:ayrılma hali
her taraf kağıttan.......:ayrılma hali
bir saat önce seni okulda.........:bulunma hali
işe gitmek..........:yönelme hali
Sayfa 78
Hazırlık
1-)Tas:içine sulu şeyler konan kap
2-)Tam olarak yazamayız.Ancak yakın bir şekilde yazabiliriz.
3-)t.a.s seslerini duyduğumuzda zihnimizde tasın görüntüsü oluşur.
4-)Örneğin bir varlık olan bardak b,a,r,d,a,k seslerinden oluşur aklımıza bardak gelir.Bu söze katlıyoruz.
5-)Bir kelime bir iletişimde gösteren vazifesi görü.Bir kelime duyulduğu vakit kelimeyi oluşturan sesler kelimenin görüntüyle zihinde birşleşir ve böylece iletişim gerçekleşmiş olur.
1.etkinlik
1-)Kavram:Bir nesnenin zihindeki genel tasarımıdır
Kavramlaştırma:Zihinde yapılan somutlaştırmadır.
Terim:Bilim,sanat,meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan kelimeye denir.
İmge:zihinde tasarlanan ve gerçekleşmesi özlenen şey.
2-)Duyu organlarının dıştan algıladığı nesnenin bilince yansıyan benzeri.
İnceleme
1-)hayaletler : soyut
bahar : somut
tepeden : somut
yıldızlar : somut
gece : somut
haya l: soyut
düşünce : soyut
2-)Somut:Beş duyu organıyla algılayabildiğimiz kavramlar somuttur.Somut kavramlar dış dünyaya bağlı olan kavramlardır.öncelikle göze hitap eder
Soyut:Beş duyu organımızla algılanamaz .Şiire derinlik zenginlik katar.
5-)somutlaşırarak.
Sayfa79
2.etkinlik
*trombositler,kemik iliği,damar çeperleri =Terim
Parçanın bütünü tıp
*estetik,zevk,zeka,irade,olgu= Terim
Parçanın bütünü felsefe
*Billur bir kadehe benziyırun sen =İmge
olmazsa olmaz.
3.etkinlik
ev=yuva,villa,yalı,kulübe,şato ,konut,daire,gecekon du,hane,daire.
Anlama ve Yorumlama
at : yolla
ışıklarla : nurla
kalbimin : yüreğimin
geldim : vardım
kapına : eşiğine
yollardan : diyarlardan
uzak : ırak
şarkı : türkü
.
.
.
Anlam bozukluğu olur.
15. Etkinlik-
• Aşk-ı Memnu romanında öyküleyici ve betimleyici anlatım kullanılmıştır.
• Romanda dil göndergesel işlevdedir.
• Söylenmek istenilenin karşı tarafa(alıcı) tam anlamıyla çağrışım yapması, anlatıla doğrultusunda seçilen anlatım türü ve dilin işlevi ile ilgilidir.
16. Etkinlik-
• Aşk-ı Memnu romanı realizm akımı doğrultusunda kaleme alınmıştır.
• Realist anlayış Aşk-ı Memnu romanındaki olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekan unsurları ile romanın temasının gerçekçi bir dille anlatılmasını ve okurda gerçeklik duygusu uyandırmasını sağlamıştır.
Romantizm:
- Sefiller, Yazarı: Victor Hugo, Konusu: “Jan Valjan’in yaşamı”
Realizm:
- Madame Bovary, Yazarı: Gustave Flaubert, Konusu: Yasak Aşk
17. Etkinlik-
Okuduğunuz herhangi bir romanla ilgili (ör. Aşk-ı Memnu) kişisel duygu ve düşüncelerinizi yansıtan yazılar kaleme alınız.
sayfa 80
Ölçme ve Değerlendirme
1-somut
2-D,Y
3-C
4-D
sayfa 83
4.Etkinlik
kuşun kanadını tedavi ettirdi = gerçek anlam
Uçağın kanadında arıza çıktı = yan anlam
Kırıldı kanadım kaldım çaresiz = mecaz anlam
Takımın sağ kanadı bu maçta iyiydi = terim anlam
sayfa 84
3.Macera başlamak üzereymiş o gün,
Sürücelmiş bu ateş yıllarca ... istiare yapılmıştır benzetilen ateş
4.Bir ruh o derin bahçede ...ruh kelimesi insan sözcüğü yerine kullanılmıştır mecazı mürsel yapılmıştır
5.Ey benim sarı tamburam,
sen ne için inlersin?
içim oyuk.... hem mecaz hem gerçek anlamını düşündüren sözcükler vardır tamburanın içi gerçekten oyuktur ayrıca kişi mecaz olarak içim oyuk derken derdini ifade etmek istemiştir kinaye sanatı yapılmıştır
6.hediye namıyla bir şey gönderme.... Huzuri
şair burada cimri ve bencil birisini eleştirmektedir "komşun evi yanar iken söndürme" derken tam tersini imalı bir şekilde ifade etmek istiyor yani tariz sanatı yapılmıştır
SAYFA 85
kara gönlümde.....:mecaz:kötü yerine kara adlandırılmış.
ani bir üzüntü......:benzetme:dertlerini, sıkıntılarını alev gömleğine benzetmiş.
kır ata......:deyim aktarması:insana özgü birşey doğaya aktarılmış.
ayağını yorganına....:kinaye:hem gerçek anlamı hem mecaz anlamı vardır.
hafız osman........:benzetme:hafız osmanı ışıka benzetiyor.
mor menekşe.......:deyim aktarması:insana özgü birşey doğaya aktarılmış.
her nereye.....:tariz:gerçekten böyle birşey olmaz tam tersini kastedmek istiyor.
böyle çalışırsan....:tariz:tam tersini söylemek istiyor.
gönlüm gibi.....:teşhis:mektubu kişileştirmiştir.
evden izin.....:ad aktarması:iç-dış ilişkisi. evden değil içindekiler kastedilmiş.
şişler hazır........:ad aktarması:iç-dış ilişkisi.mangal değil içindeki kastedilmiş.
sayfa 86
1-boşluklar
*mecazı mürsel
*kişileştirme
*temel anlam
*açık istiare
2-D,Y,D
sayfa 87
3-E
4-A
5-D
6-A
7-C
sayfa 88
8-D
9-D
10-C
Sayfa 89
2. soru çok eşli anlamlı oldugu için
5. soru hayır yok yüz organ olarak digeri ise rakamsal
sayfa 91
1)yazı yazmaktan elim koptu,yazın piknikte top oynuyoruz
bagdan üzüm topladık.bag evinde annenlermi var
ayşegül bize geldi
arkadaşıma gül aldım
3 etkinlik)yaşı eş sesli
güçlü)eş anlamlı
aglrım)zıt anlamlı
eşimiz)yakın anlamlı
sayfa 93
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1-Y, D
2-eş anlamlı, zıt anlamlı, eş sesli bu sıraya göre yazıyorum
-mektep:yok-yok
-endişe:yok-yok
-ak:siyah-yok
-yok-tembel-yok
-yok-kısa-yok
-surat-yok-sayı,yüzmek,para
-yok-kaybet-kazan,kazanmak
-kırmızı-ver-yok
3-kelimeler ve eş anlamları
yaşlı: ihtiyar
gelecek: istikbal
hayat: yaşam
tekrarla: yinele
yenilgi: mağlubiyet
duy: işit
öykü: hikaye
eser: yapıt
sene: yıl
akran: yaşıt
şen: neşeli
olasılık: ihtimal
sayfa 95
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
BOŞLUKLAR:
1-yan, mecaz, mecaz
2-D, Y, D
3-E
4-C
Sayfa 97
Hazırlık Çalışmaları
1-)Konuşmak v.b istediğini yap biliyorsun kendıne gore yap
2-)aileler oturmuş yemek yiyor dinlenenler büyük ağaçlar ne görüyorsan yaz
3-)Kelime grubu=En az İki kelimeden oluşur.
İnceleme sayfa 97
1=Rivayet ederler
bu kent,toprağı cevher,
suyu kevser
havası miskü amber
hasılı cenner misali bi yermiş
hele kentin ortasına öyle bir konak kurulmuşki
görenlerin parmağı ağzında kalırmış.
Kelime Grupları En az iki kelimeden oluşur
anlam ve şekil bakımından uyumlu olması
Sayfa 98
2. Anlam bütünlügü, iki ya da daha fazla kelimenin oluşması, belirli bir düzen kural için oluşuyor.
3. Mecaz anlam kazanıyor. Monotami metin olacaktır.
ECİR ve SABIR
1.
3. En az iki kelimeden oluşur.
4. Kullanılamaz. Çünkü mecaz anlam taşırlar.
5. En az iki kelime, mecaz anlam, kısa ve özlü anlatım, kalıplaşmış sözlerdir ve mastar şeklindedirler.
Sayfa 99
4.etkinlik:
dilinde tüy bitmek: bir şeyi tekrar tekrar söylemekten usanmak
agzında bakla ıslanmamak: hiç sır saklamamak
çenesi düşmek: çok konuşmak
diş geçirememek: gücü yetmemek
elinden tutmak: yardım etmek
ayak diremek: inat ve ısrar etmek
devede kulak: çok önemsiz ya da çok az
agır başlı olmak: ciddi olmak, davranışlarda aşırıya kaçmamak
el üstünde tutmak: bir kimseye çok saygı ve sevgi göstermek
baş göz etmek: birisini evlendirmek
aklı yatmak: bir işin olabilecegine inanmak
ortalıgı ayaga kaldırmak: çok gürültü etmek
anasının gözü: kurnaz, becerikli, çıkarcı
bir ayagı çukurda olmak: yaşlı, yaşayacak az zamanı kalmış olmak.
SAYFA 101
7.ETKİNLİK
BELİRTİLİ İSİM TAMLAMALARI:
-benim saçlarım
-havvanın saçları
-halının içi
BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI:
-misafir odamızdaki
ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI:
-okul kitabımdaki maymunun burnu
8.etkinlik:
BELİRTİLİ İSİM TAMLAMALARI:
-kasabanın omzunda
-kasabamızın sabahları
BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI:
-ayva agacına
-emir dagları
-gümüş rengi
-gökyüzü
sayfa 102
9.etkinlik:
a. -
b. -
SIFAT TAMLAMASI
-bu ugultu
-bu ateş
-akşam havası
-küflü aynalarında
-kırık masalarında
c.-
ç.-
10. etkinlik : -
sayfa 103
11.etkinlik:
BAGLAMA GRUBU
-bilinçli ya da bilinçsiz
-olay ve eylem
-acı ve ıstırap
-başlayan ve biten
-ulaşılamayan ya da ulaşılmakta
b. sıfatları baglamış.
12.etkinlik:
a.
EDAT GRUBU
-onun tarafından sevildigim için
-bir kadın gibi
-o kadar
-egemenligine karşı
b. -
sayfa 104
13.etkinlik: zaman su gibi geçiyor. hastalandıgı için okula gelmedi. sana göre herşey kolay. tabanca ile iki el ateş ettim. sokaga dogru yürüdü. üç yıl önce okula başladı. hastalandıgından dolayı okula gelmedi.
14.etkinlik:
ÜNLEM GRUBU
-ey fazilet ve nezaketin payı
-ey korku agırlıgından iki büklüm gezmeye alımış zengin-fakir herkes
-ey hicran üzgünü ana
-ey egilmiş esir baş
15.etkinlik: burada seslenme var.
16.etkinlik:
UNVAN GRUBU
-akif efendi
-murat dayı
-imdadın halil
Sayfa 106
19.etkinlik:
isim unsuru + sıfat-fiil = sıfat fiil grubu
çocugun üzerinden çocugun üzerinden
bir kemik bırakmış bir kemik bırakmış
20.etkinlik:
isim unsuru + zarf-fiil = zarf-fiil grubu
üstünü örtüp üstünü örtüp
purluga doldurunca purluga doldurunca
Sayfa 107
21.etkinlik:
büyük basamaklı sayı + küçük basamaklı sayı = sayı grubu
otuz beş otuz beş
kırk yedi kırk yedi
Sayfa 108
Ölçme ve Degerlendirme
1.C
2.D
3.D
4.A
5.A
6.B
7.B
8.D
9.C
10.B
sayfa 109:
ölçme ve değerlendirme:
1-C
2-D
3-D
4-A
5-A
6-B
7-B
8-D
10-B
sayfa 111 ve 112
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİME
1-B
2-A
3-E
4-C
5-C
6-C
7-E
8-D
9-E
10-A
sayfa 115;
Metninin altındaki soruların cevabı:
1.soru:noktayla ayrılması ve cümleyi oluşturan öğelerin bulunması...
2.soru:yüklem cümlede yargı bildirir...bu nedenle önemlidir...
3.soru:isim-fiil cümlesidir...(oradn herhangi bir cümle seç...)
4.soru:yargı üzerinde taşır.bir yüklem bir cümledir!
5.soru:kelime grupları birbirinden ayrılamaz...onlar kalıplaşmışlardır,bir bütünlerdir....!
Sayfa 116
13 ve 14. YY'ın ÖğretiCi MetinLeri ;
NesirNazım'dır..
sayfa 117
2.Etkinlik
Bunlar bu atı ,düğün koşusunda koşmak için hazırlıyorlar.(bunlar:özne,düğün koşusunda koşmak için:zarf tümleci,hazırlıyorlar:yiklem)
Biletlerini alıp üçüncü mevkiye yrleşince rahat ettiler.(gizli özne "onlar",üçüncü mevkiye yerleşince:zarf tümleci,rahat ettiler:yüklem)
sayfa 118
ölçme değerlendirme
1)..geçişli fiil...
..zarf tümleci...
2) D,D,Y,D,D,Y
3-D
4-A
5-A
6-C
sayfa 123
1).....BASİT CÜMLE....
.....BAĞLI CÜMLE...
2) D,D
3-A 4-A 5-B
6)HALİNİ BELİRTMEK,ANLAMI PEKİŞTİRMEK İÇİN YAN CÜMLE GEREKLİDİR.
7)İSİM CÜMLESİDİR
YAPISI SIRALI CÜMLE
8)BİRLEŞİK CÜMLE:Ğ I C Ç
SIRALI CÜMLE:E H A
BAĞLI CÜMLE:F G
BASİT CÜMLE D B
sayfa 124
tablo
birleşik cümle
ğ,ı,c,ç
sıralı cümle
e,h,a
basit cümle
d,b
bağlı cümle
f,g
125-127. sayfalar
hazırlık 1.soru: lokomotifitir. cünkü;trenin her bölmü ona bağlıdır.
2.soru:kelime grupları
3.soru:ilietişimin olması için iki kişi olması lazım.bir gönderici iki alıcı ve diğer unsurlar kanal bağlam gibi...
4.soru : ortam, mekan cok önemlidir. söylenmek istenen söz söyleneceği yerinde anlamlıdır bu karsısındaki kişinin anlaması için önemlidir.
sayfa 127 1. etkinlik:cümlede götürüverdi kelimesi olmasaydı herhengi bir yargıya ulaşamazdık. cünkü; yargıyı bildiren bir sey olmazsa birsey anlamayız.
ANLAMA YORUMLAMA
1:toplarım kelimesi yanlıştır. cünkü; özne cogulken yüklem cogul, tekilken yüklem tekil olmak zorundadır.
2.etkinlik: birinci cümle: taksiyle
ikinci cümle: okula
üçüncü cümle: kış mevsiminde
dördüncü cümle: ben'dir.
sayfa 132
1- D,Y
2-A
3-A
4-D
5-mişli ve dili
sayfa 136 ölçme ve değerlendirme
1- yalnış, doğru
2- D
3- C
4- B
5- E
6- E
sayfa 145-146 ve 147
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1.)......tanım.....
..........öznel.....
.....benzetme....
......ihtimal...
.......tasarı.......
...öneri......
...ön yargı........
2.) ......tanımlama....
.....üslup.....
......karşılaştırma...
....benzetme.....
......nesnel...
....eleştri.....
...varsayım.....
.........öneri....
......tasarı.....
.....ihtimal....
.....ön yargı.....
...neden-sonuç....
....amaç-sonuç....
.....şart.....
3.)Y,D,Y,Y,D,D,D
4-A, 5-D, 6-B, 7-E, 8-D,9-B
SAYFA 151
7.ETKİNLİK:
anlatımı bozuk cümleler, anlatım bozukluğunu nedeni, cümlenim doğru biçimi sırasıyla yazıyorum
-hepsi ve daha fazlası az sonra: gereksiz sözcük kullanımı: hepsi ve fazlası az sonra
-fabrika ticari ve polis otosu üretimine eçen yıl ara verdi: tamlama yanlışlığı: fabrika ticari oto ve polis otosu üretimine geçen yıl ara verdi
-hangisinin başarılı hangisinin başarılı olmadığını öğreneceğiz: yardımcı fiil eksikliği: hangisinin başarılı olduğunu hangisinin başarılı olmadığını öğreneceğiz
-senin yüzünden sınıfı geçebildim: kelimelerin yanlış anlamda kullanılması: senin sayende sınıfı geçebildim
-aldığı kumaşın rengini beğenmediği için geri vermeyi düşünüyor: belirtili nesne eksikliği: aldığı kumaşın rengini beğenmediği için kumaşı geri vermeyi düşünüyor
-düşünceler zamanla değişirler: özne-yüklem uyumsuzluğu: düşünceler zamanla değişir
-kimse seni suçlamıyor, aksine senin haklı olduğunu düşünüyor: özne eksikliği: kimse seni suçlemıyor, aksine herkes senin haklı olduğunu düşünüyor
-bu güçlüklere nasıl göğüs gerdi, nasıl başa çıktı? : zarf tümleci eksikliği: bu güçlüklere nasıl göğüs gerdi, güçlüklerle nasıl başa çıktı?
-duvarları kirletmek, yazı yazmak kesinlikle yasaktır: dolaylı tümleç eksikliği:
duvarları kirletmek, duvarlara yazı yazmak kesinlikle yasaktır
-görüşlerime katılmadığınızı, karşı çıkıp eleştirdiğinizi bilmiyor değilim: gereksiz sözcük kullanımı
-birçok kişiler böyle düşünüyor: özne-yüklem uyumsuzluğu: birçok kişi böyle düşünüyor
-güç ve müşkül zamanlarda üstüne düşeni yerine getirir: aynı anlamda kelimelerin kullanılması: güç zamanlarda üstüne düşeni yerine getirir
SAYFA 152:
anlatımı bozuk cümleler, anlatım bozukluğunun nedeni, cümlelerin doğru biçimi sırasıyla yazıyorum
-yemeğine biraz tuz, biber ve limon sıktı: yüklem eksikliği: yemeğine bira tuz, biber ekti ve limon sıktı
-bu tür duygular gözlerimi yaşartırlar: özne-yüklem uyumsuzluğu: bu tür duygular gözlerimi yaşartır
-hiçbir işlerde başarılı olamadı: özne-yüklem uyumsuzluğu: hiçbir işte başarılı olamadı
-hiç kimse bir yere kıpırdamasın, yere yatsın: özne eksikliği: hiç kimse bir yere kıpırdamasın herkes yere yatsın
-küçük kızın saçları bir hayli büyümüş: yanlış anlamda kullanılan sözcük: küçük kızın saçları bir hayli uzamış
-kuşkusuz o da senden çok korkuyor olmalı: kelime fazlalığı: kuşkusuz o da senden çok korkuyor
-iki kardeşten en küçüğü arkadaşımdı: kelime fazlalığı: iki kardeşten küçüğü arkadaşımdı
-bu konuyu yeniden bir hafta içinde tekrar görüşürüz: eş anlamlı kelimelerden kaynaklanan anlatım bozukluğu: bu konuyu yeniden bir hafta içinde görüşürüz
-bu kouda gençleri azımsamak doğru değil: yanlış kelime kullanımı: bu konuda gençleri küçümsemek doğru değil
-kuyrukta bekleyen hastalar içinde ilk muayene odasına ben alındım: kelimelerin yanlış kullanımı: kuyrukta bekleyen hastalar içinde muayene odasına ilk ben alındım
-nüfus sayımı bu yıl yapıldı, bir hayli artmış: eksik kelime: nüfus sayımı bu yıl yapıldı, nüfus bir hayli artmış
-siz çalmasını babamdan öğrendim: tamlama yanlışlığı: saz çalmayı babamdan öğrendim
SAYFA 153
ÖLÇME DEĞERLENDİRME:
1-D, D, D, Y, Y, D
2-E
3-E
4-D
SAYFA 154:
5-E
6-E
7-bahar gelince dağlar yeşil giysilerini giydiler(giydi)
-yıldızlar bana bakıyor(bakıyorlar)
8-kızını çok sever, armağanlar alırdı(ona)
-kimseyi küçük görmemeli, insanca davranmalıyız(herkese)
9--onu severim her konuda iyi anlaşırız
-bu güçlüklere nasıl göğüs gerdi, nasıl başa çıktı
10-birçok kişiler onu övüyordu
11-bana bir zararı olmuyor aksine hep koruyordu
SAYFA 155
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1-B
2-E
3-D
4-D
5-E
6-A
SAYFA 156:
7-A
8-D
9-B
10-C
11-C
S.161
1-C
2-C
3-C
4-C
5-B
6-D
7-C
8-A
sayfa 161-162
1-C
2-C
3-C
4-C
5-B
6-D
7-C
8-A
Sayfa 171 Ölçme ve Değerlendirme
boşluk:boyut
1-D
2-Y
3-D
4-D
5-Y
6-D
3.soru
Etkiler.Okumada kolaylık bakımından sağlar.
Sayfa 172-173
1)güven duygusu olmadığını ortaya koyar
2)ana düşünce gerçek dostluk.ana düşünceyle bütünlük sağlıyo
3)mesaj gerçek dostlukla ilgili mesaj verilirken bunlara gerek yok
4)dil öğeleri birleşerek kelime kelime grupları cümlelerle ifade edilir.
5)gerçek dostların birbirine güven duyması .gerçek dostları olmayanların birbirine güven duymaması
6)kısa ve acık olması net daha etkiler okuyucuyu
7) parcanın ulaşmasını sağlar önemlidir.
8)yardımcı düşünce düşünceyi çeşitli yönlerden destekliyor tamamlıyor.
2.Etkinlik
a)bazılarında ilk son cümlelerde bazılarında ise ortalarında bulunur
b)anadüşünceler
A.insanlar kendinden önceki yapıtlarada bakar
C:süs yapayım derken şiirde anlatılanı yok etmesi
c)anlatılanlardanyola çıkarak
d)Parağrafın başında sonundaki cmlelerde verilir
sayfa174
paragrafta yer alan yardımcı düşünceler:
1)duyguların hatıraların ve sevgileri çiçeklerle ifade etmek güzeldir.
2)çiçekler temiz duyguları ifadeb eder.
3)çiçeklere dünyamızın güzellikleriyle bakmalıyız.
paragrafın ana düşüncesi:
1)çiçeklerin dilinden konuşmak,renkli ve güzel konuşmaktır.
ana düşünce ile yardımcı düşünceler arasındaki ilişki bağlam eşitliğinde:
paragrafın her düşüncesi çiçek kelimesiyle biririne sağlanmış
çünkü konu çiçektir.anadüşünce paragrafın ilk cümlesidir.
yazar sonraki yardımcı düşüncelerle bu ilk cümledeki duyguları görüşü desteklemiştir.
SAYFA 175
ÖLÇME VE DEGERLENDİRME:
1.B
2.E
3.A
4.C
5.A
6.C
7.D
8.C
9.C
10.D
11.D
179.nun 3.sorusu;aksam,polisler,kaçanlar ve ara sokaklar.4.fııl cumlelerının 6.olay paragrafı oldugu ıcın zaman sırasına gore kısı mekan ilişkisine gore sekıllenmıstır.
180.sayfadakı ılk soru;nasıl sorusuyla sorulur.2.tasfır paragrafı 3.gorme 5.bu bır tasfır paragrafıdır.yer ve gorunus sıfatlarla belırtılmıstır.sankı kelımelerle resım cızılmıstır.181.sayfadakı ılk soru;ınsanların haklarını aramak ıcın genellıkle mucadeleler sectıgı ancak konusulup anlasarak bır yol bulunabılınecegı anlatılıyor 2.dusunceyı cesıtlı yonlerden acıklamak tanımlamak ıcın bellı bır duzen ıcınde verılmıstır 3.oznellıktır cunku yazar kendı dusuncelerını verıyor 4.bır durumun nedenlerın ınandırıcı bır nıtelıkte anlatıp ortaya koymak amacıyle yazılmıstır.
182.sayfadakı ılk soru kısının bulundugu ruh halıcozumlenmeye calısmıs yasadıgı bır olay karsısındakı halı verılmeye calısılmıstır 2.ısyan pıskolojısı var 3.nesnel olanları anlattıgı ıcın 4.tahlıl oldugu ıcın konu olan kısının davranıslarından gorunusden konusmasından soz eden
SAYFA 192
1-A
2-E
3-C
4-E
SAYFA 193
5-A
6-D
7-C
SAYFA 195
1.ETKİNLİK
A)Hangi durumların karşılatırıldığını yazınız.
On yıl önce basılan gazete sayısı ile günümüzde basılan gazete sayısı ikisi arasındaki artış.
B)Hangi durumların karşılaştırıldığını yazınız.
Kitap okumayanların kitaplar hakkında ağırbaşlı konuşmaları.Kitap okuyanların da bu durumun hoşlarına gitmemeleri.
SAYFA 196
A)Konuyu somutlaştırmak için verilen örnekleri yazınız.
Akropal,Ayasofya,Selçuk eserleri,Mimar Sinan,Acemi Ali,Atatürk Anıtı,İstanbul Üniversitesi,Taşkışla.
B)Konuyu somutlaştırmak için verilen örnekleri yazınız.
Chicago Üniversitesi profesörlerinden Bobit
SAYFA 199
1-B
2-E
3-C
SAYFA 200
4-E
5-A
6-B
7-C
SAYFA 206
1-D
2-E
3-C
4-D
SAYFA 207
5-C
6-A
7-D
8-D
SAYFA 208
9-C
10-C
11-E
Yapabildiğimiz kadar size cevapları hazırladık .. Umarım yardımcı olmuşuzdur..Yazdıklarınızı kendiniz de bir kez gözden geçiriniz..Eksik sayfa varsa bizi bildirin..başarılar..
Nerden
Lakap
